Shkup, 18 mars – 18 mars 2025, kohë kur Maqedonia po përjeton tragjedinë më të madhe në historinë e saj të re. Hidhërimi dhe dhimbja për 59 jetët e humbura të pafajshme janë qartësisht të dukshme në çdo fytyrë. Është vapë, dhemb, ka tre ditë që po e ther thellë dhe fort shpirtin e vendit.
Për shumë, kjo është ende vetëm një ëndërr e shëmtuar, e keqe, një makth nga i cili do të zgjohemi si komb, një makth që nuk ka ndodhur kurrë. Fatkeqësisht, tragjedia është një realitet. NJË REALITET që për të mos qenë më i tillë në të ardhmen duhet të ndërmerren masa dhe hapa radikalë, duhet bërë një riorganizim serioz i shoqërisë.
Dhe, për të bërë një “riparim”, institucionet duhet të punojnë me forcë, edhe nëse ato vetë janë minuar dhe shkatërruar ndër vite. Dhe, për të punuar, ata nuk kanë nevojë të merren me shpërthime sporadike, jo spontane, të udhëzuara nga dikush të gjoja mosbindjeje “civile”. Po, ka një gjë të tillë dhe çdo nder e mbështetje për akte të tilla të pastra, por edhe atëherë, shkaba opozitare do të kapen gjithmonë pas tyre.
Për fat të mirë, tani për tani mbizotëron zëri i arsyes, thirrje që e kanë ndarë edhe figura të njohura nga shoqëria vendore.
Tatjana Aleksiq, profesoresha e gjuhës dhe letërsisë maqedonase në gjimnazin “Rade Jovçevski-Korçagin” të Shkupit, ka dërguar një mesazh të shkurtër dhe të fuqishëm në këto ditë të vështira për Maqedoninë.
– Zoti u dhashtë forcë të dashurve të të ndjerit që ta durojnë fizikisht dhimbjen. U dogjën shpirtrat nga ankthi, u dogjën me të dashurit e tyre. Njerëz të gjallë me shpirtra të vdekur. Le të heshtim dhe të lutemi për të gjithë ata. Të plagosurit të shërohen, të mbijetuarit të bëhen më të fortë. Të pikëllohemi me dinjitet, nuk ka rrugë tjetër me zemra të thyera… ka shkruar ajo në profilin e saj në Facebook.
Profesori, i cili është gjithmonë i zëshëm për një sërë çështjesh sociale, më herët ka dërguar një mesazh për figurat politike në vend.
– Edhe gjatë konflikteve ushtarake, armiqtë qëndrojnë të heshtur derisa trupat e të vdekurve të pushojnë në paqe…Heshtni për të paktën shtatë ditë dhe punoni posaçërisht për të zgjidhur problemet dekadash me korrupsionin. Kjo nuk është çështje e politikës dhe e partive politike, por e kriminelëve. Si e keni forcën për të thirrur një konferencë shtypi për pikë politike? – pyeti publikisht profesoresha Tanja Aleksiq, profesoreshë e gjuhës dhe letërsisë maqedonase në gjimnazin “Rade Jovçevski-Korçagin” në Shkup.
Në anën tjetër, edhe këngëtarja Tamara Todevska, e njohur si përkrahëse e “Revolucionit Shumëngjyrësh”, e cila mori pjesë aktive në fushatën e pasuksesshme për ndryshimin e emrit (që rezultoi me humbjen e Referendumit për pushtet, edhe pse zëri i popullit nuk u dëgjua), ka shkruar se nuk është koha për të shtyrë politikën.
“Nuk është koha për mitingje dhe protesta! Nuk është koha për politikë! Nuk është koha për të bllokuar rrugët, autoambulancat po qarkullojnë pa pushim. Personel mjekësor duhet në spitale, jo në rrugë. Përdorni mendjen e shëndoshë, sado të na mungojë, duhet të veprojmë si duhet. Ne ende kemi të dashurit tuaj në spital, duke luftuar për jetën e tyre tani!”, ka shkruar Todevska.
Edhe kryetari i LSDM-së bëri thirrje për unitet, duke ofruar mbështetje dhe ndihmë për familjet e viktimave. Përjashtim të rrallë ishin Fërçkoski dhe figura të tjera që i hodhën benzinë zjarrit dhe revoltës së flakëruar shoqërore.
Populli thotë, “nga çdo e keqe vjen e mira”… Megjithatë, kjo është një e keqe shumë e madhe për të pritur një gjë të tillë, 59 jetë të humbura, të bukura, të rinj që nuk kthehen më, qindra familje të mbështjella në të zeza. Kjo nuk është mirë. Por ne si shtet mund t’i ndryshojmë gjërat për nder dhe kujtim të tyre, le të jetë kjo një pikë kthese në çdo pore të shoqërisë, le të ndryshojmë gjithçka që ka akumuluar. NGA RRËNJA.
Dhe për një katarsis dhe rilindje të tillë, duhet nisur nga embrioni, nga fara e problemit, e grumbulluar prej dekadash. Nugget është në gjendjen shpirtërore të krijuar gjatë dekadave të kaluara, të përfshira në thënien “Çfarëdo që të bësh, çfarë të bësh, ashtu është. Kështu është shkruar për ne”. Humbje, domethënë nuk mund të ndryshojmë asgjë, është ashtu siç është, tonelata të vjella të pamenduara.
Pra? A na thanë të jepnim ryshfet për të bërë një ekzaminim mjekësor? A na thanë të paguajmë inspektorët, policinë, gjyqtarët, prokurorët për të marrë drejtësinë që duhet të kishim normalisht? A duhet të përkulim kokën jo vetëm para sportelit, por para dhe para çdo nëpunësi civil, t’i gërmojmë në xhepat dhe t’i “ndihmojmë” me rrogat e tyre gjoja të ulëta? A duhet të mbyllin një sy, t’i lënë kriminelët të shkojnë në rrugën e tyre, të lenë karvanin të ecë përpara, pa as edhe një leh të qenve?
Jo, mjaft me këtë MENTALITET KARIKATURAL, kjo tragjedi duhet të jetë MOMENT NDRYSHIMI, kur shteti përfundimisht do t’i japë fund korrupsionit, papërgjegjshmërisë dhe keqpërdorimeve në sektorin publik, dukuri që fatkeqësisht janë bërë shenjë dalluese e SHOQËRISË në dekadat e kaluara.
Ajo që pritet dhe që do të ndodhë patjetër në këtë rast tragjik dhe kthjelltës është se tashmë do të ketë PËRGJEGJËSI penale dhe morale. Gjithashtu, ndryshe nga më parë, PËRGJEGJËSIA nuk do të jetë thjesht formale. Kushdo që ka marrë vendime të gabuara do të përballet me pasoja.
Fakti është se SISTEMI DUHET TË RISETOHET – kjo është një luftë kundër përbindëshit që po gllabëron vendin.
Korrupsioni dhe abuzimet kanë minuar dhe rrënuar shtetin prej vitesh. Kjo tragjedi është alarmi i fundit – OSE DO TË SHKËHJMË KËTË SISTEM, OSE DO TË NA SHKËHËNË. Qeveria është e vendosur të bëjë ndryshime rrënjësore, e vetmja mënyrë që shteti të përballet me shtresat e ryshfetit dhe korrupsionit, të cilat kanë kontribuar në mantrën e vendosur mes njerëzve – NËSE KALO, ËSHTË MIRË. NËSE JO…
NUK është koha për kalkulime, por për unitet dhe përgjegjësi, diçka që e gjithë Maqedonia beson se opozita do ta kuptojë dhe nuk do të devijojë, e shtyrë nga ndjekja e pikave të vogla politike.
KJO TRAGJEDI E MADHE DUHET TË JETË PIKË KTHIM – shteti do të dëshmojë se sundimi i ligjit mbizotëron. Ndryshime gjithëpërfshirëse për të rikthyer besimin tek institucionet dhe për t’i dhënë FUND PANDËSHKIMIT.
Për këtë SHTETI ka mbështetjen e plotë të SHOQËRISË MAQEDONASE. Pa justifikime dhe pa përjashtim! Nuk ka asnjë banor të këtij vendi të vuajtur që nuk do ta mbështeste me gjithë zemër nismën për të adresuar devijimet që na sollën në këtë zbaticë më të ulët. Maqedonia mezi pret të shohë autorët të sillen para drejtësisë. ME EMËR DHE MBIEMËR!
Nëse nuk ndihmoni, të paktën lërini institucionet të merren me këtë detyrë të vështirë… // shkruan, NETPRESS