Shkencëtarët në Antarktik kanë nxjerrë atë që besohet të jetë akulli më i vjetër në botë. Ekipi ndërkombëtar arriti me sukses të shpojë një bërthamë akulli 2.8 kilometra të gjatë, duke prekur shtresën shkëmbore nën akullnajën e Antarktikut.
Hulumtuesit besojnë se mostrat do të ofrojnë një regjistrim të vazhdueshëm të historisë klimatike që arrin deri në 1.2 milion vite më parë dhe do të ndihmojnë në zgjidhjen e mistereve të cikleve klimatike akullnajore.
Projekti “Përtej EPICA – Akulli më i vjetër”, i financuar nga Komisioni Europian, arriti një moment historik për shkencën klimatike gjatë fushatës së tij të katërt në Antarktik.
Ekipet europiane në terren arritën një total prej më shumë se 200 ditësh shpim të suksesshëm dhe përpunim të bërthamave të akullit përgjatë katër sezoneve të tyre në një ambient të vështirë të pllajës qendrore të Antarktikut. Ata punuan në një lartësi prej 3200 metrash mbi nivelin e detit dhe me një temperaturë mesatare verore prej -35°C.
Shtylla e akullit e nxjerrë nga projekti Beyond EPICA do të ofrojë njohuri të pashembullta mbi Tranzicionin e Mesëm të Pleistocenit, një periudhë mbresëlënëse ndërmjet 900,000 dhe 1.2 milion viteve më parë, kur ciklet akullnajore u ngadalësuan nga intervalet 41,000-vjeçare në ato 100,000-vjeçare. Arsyet pas këtij ndryshimi mbeten një nga misteret e qëndrueshme të shkencës klimatike, që ky projekt synon t’i zgjidhë.
“Kemi shënuar një moment historik për shkencën klimatike dhe atë mjedisore,” tha Carlo Barbante, profesor në Universitetin Ca’ Foscari të Venecias, anëtar i lartë i Institutit të Shkencave Polare të Këshillit Kombëtar të Kërkimeve të Italisë (Cnr-Isp) dhe koordinator i projektit Beyond EPICA.
“Ky është regjistrimi më i gjatë i vazhdueshëm i klimës sonë të kaluar nga një shtyllë akulli dhe mund të zbulojë lidhjen ndërmjet ciklit të karbonit dhe temperaturës së planetit tonë.”
“Kjo arritje u bë e mundur përmes bashkëpunimit të jashtëzakonshëm të institucioneve të ndryshme kërkimore europiane dhe punës së përkushtuar të shkencëtarëve dhe personelit logjistik në terren gjatë dhjetë viteve të fundit,” shtoi ai.
