Shkup, 17 dhjetor – Duhet të shqyrtohet seriozisht tërheqja e ndryshimeve të Ligjit për prokurime publik dhe të zhvillohet një diskutim i gjerë publik që duhet të sjellë kontroll më cilësor të prokurimeve publik, konsideron Sabina Fakiq nga Qendra për komunikime civile.
“Mendoj se ndryshimet e propozuara që ulin kontrollin e prokurimeve publike bien ndesh me atë që po shohim tani dhe kjo është dëshmi se një nga fushat më të prekura të korrupsionit në vendin tonë janë pikërisht prokurime publike. Prandaj, mendoj se ndryshimet e propozuara duhet të shqyrtohen seriozisht, të mos them se duhet të tërhiqen në pjesën më të madhe dhe të hapet një diskutim i gjerë publik në lidhje me atë nëse duhet përmirësuar kontrolli në prokurimet publike, si ta bëjmë atë në mënyrë cilësore dhe jo të shkojmë drejt shfuqizimit të tyre, që absolutisht nuk është në përputhje me forcimin e luftës kundër korrupsionit në prokurimet publike”, thotë Fakiq.
Sa i përket asaj se çfarë mund të bëhet për të zvogëluar përqendrimin e një numri të vogël të kompanive që fitojnë tenderët, masë kjo e kërkuar edhe nga Banka Botërore në raportin e fundit, Fakiq beson se janë të nevojshme masat sistematike dhe komunikimi më i madh ndërmjet institucioneve dhe sektorit të biznesit.
“Institucionet duhet të luftojnë kundër korrupsionit, sepse në kushtet kur ai është i përhapur, kuptohet që një numër i vogël kompanish gjejnë interes për të aplikuar për tenderë. Ata kanë frikë, edhe në situata kur nuk është kështu, se të gjithë tenderët janë të manipuluar. Kështu, pjesëmarrja e vogël e kompanive lejon që kjo situatë dhe zonë komforti për një grup të vogël kompanish të dominojnë dhe të marrin një numër të madh tenderash. Prandaj duhen masa sistematike dhe shumë më tepër që institucionet të komunikojnë me sektorin e biznesit dhe të dërgojnë mesazhin se prokurimet publike janë vërtet transparente dhe se përmes shpalljeve duan të marrin ofertën më të mirë. Fatkeqësisht, duket se situata nuk është e tillë”, thotë Fakiq.
Ajo tregon të dhënat e një sondazhi të kryer me investitorët holandezë në vend, sipas të cilave një nga problemet kryesore me të cilat përballen është korrupsioni.
Një iniciativë për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për prokurime publike me procedurë shkurtuar e kanë dorëzuar në Kuvend më 5 dhjetor shtatë deputetë të VMRO-DPMNE-së dhe Koalicionit, por pas reagimeve të KSHPK-së dhe sektorit civil, është rënë dakord që ndryshimet në ligj do të kryheshin në procedurë të rregullt parlamentare. Deputetët nga qeveria që propozuan ndryshimet, pas takimit të mbajtur me kryetaren e KSHPK-së Tatjana Dimitrovska, deklaruan se është rënë dakord që Antikorrupsioni të përgatisë analizë dhe opinion lidhur me Ligjin për Prokurime Publik dhe t’ua dorëzojë deputetëve. Krahas mënyrës së realizimit të ndryshimeve, ndër vëzhgimet kryesore të opozitës, por edhe të disa ekspertëve, janë heqja e kontrollit administrativ të Byrosë së Prokurimeve Publike, si dhe ndryshimi i përbërjes së Komisioni Shtetëror për Ankesa pas Prokurimit Publik, në një periudhë jashtëzakonisht të shkurtër kohore prej 15 ditësh, e cila vlerësohet se hap pyetje shtesë për transparencën dhe arsyetimin e këtyre ndryshimeve.