Shkup, 15 korrik – Delegacioni i Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut në Asamblenë Parlamentare të NATO-s, i përbërë nga: Dragan Kovaçki, shef i Delegacionit dhe Bekim Sali, anëtar, mori pjesë në Seminarin e 107-të Ros-Rot, që u mbajt në Bruksel, Belgjikë, nga 14 deri më 15 korrik 2025, i organizuar nga Asambleja Parlamentare e NATO-s dhe Parlamenti Evropian.
Ky është Seminari i parë Ros-Rot i Asamblesë Parlamentare të NATO-s, i organizuar nga Parlamenti Evropian, me qëllimin e vetëm për të forcuar dhe promovuar nevojën për qasjen e përbashkët dhe të koordinuar në përballjen e sfidave dhe rreziqeve me të cilat përballet e sotmja, të cilat janë kërcënim për botën demokratike.
Seminari, fokusi kryesor i të cilit ishte “Bashkëpunimi BE-NATO: Partneriteti thelbësor dhe qëndrueshmëria e demokracisë”, u hap nga Salvatore Di Meo, shef i Delegacionit të Parlamentit Evropian në Asamblenë Parlamentare të NATO-s; kryetarja e Parlamentit Evropian, Roberta Mecola iu drejtua audiencës përmes videos; më pas Markos Perestrelo, kryetar i Asamblesë Parlamentare të NATO-s; si dhe ambasadori Zhak Pitelud, shef i Misionit Zviceran në NATO.
Folësit ishin unanimë në qëndrimin e tyre se bashkëpunimi BE-NATO është thelbësor nëse duam të ndërtojmë një Evropë të qëndrueshme, të rezistueshme dhe plotësisht të përkushtuar ndaj mbrojtjes së përbashkët të vlerave demokratike.
Paneli kryesor, i cili iu kushtua bashkëpunimit midis NATO-s dhe BE-së si bazë për qëndrueshmërinë e demokracisë në epokën e luftës hibride dhe ndërhyrjeve të jashtme, fjalime kishin komisarja e BE-së për Zgjerimin, Marta Kos, si dhe zëvendëssekretarja e përgjithshme e NATO-s, Radmilla Shekerinska.
Komisarja e BE-së për Zgjerimin, Kos theksoi se nëse duam t’i mbrojmë vlerat tona demokratike dhe të përbashkëta, atëherë duhet të bashkohemi. Në këtë kontekst, vlerësoi ajo, suksesi më i madh gjeopolitik i BE-së është pikërisht zgjerimi dhe shtoi se është thelbësore që BE të bashkojë kontinentin evropian, gjë që do të forcojë sigurinë e tij dhe do të parandalojë ndikimet e jashtme jodemokratike.
Zëvendëssekretarja e përgjithshme e NATO-s, Shekerinska, theksoi se partneri kryesor për NATO-n është BE-ja, duke shtuar se përparësi duhet të jetë rritja e prodhimit industrial ushtarak, rritja e rezistencës ndaj sulmeve kibernetike dhe sabotimit, si dhe krijimi i kushteve që agresioni brutal rus kundër Ukrainës të përfundojë më shpejt, sepse siguria ukrainase kontribuon në sigurinë tonë.
Pesë sesionet e Seminarit diskutuan sfidat më të rëndësishme me të cilat përballemi sot, siç janë “Lëvizja kundër ndikimeve të jashtme në proceset demokratike”, por edhe “Bashkëpunimi midis BE-së dhe NATO-s në trajtimin e dezinformatave dhe manipulimeve me informacionet”.
Delegatët nga vendet anëtare të NATO-s diskutuan edhe temën “Sigurimi i demokracisë përmes forcës: Mbrojtja, Rezistenca dhe Përgatitja”.
Shefi i Delegacionit të Maqedonisë në Asamblenë Parlamentare të NATO-s, deputeti Kovaçki, vuri në dukje se Maqedonia e Veriut, si anëtare e NATO-s, përballet me pengesa në rrugën drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian për shkak të çështjeve të identitetit të ngritura nga vendi aleat që është anëtar, si i NATO-s, ashtu edhe i BE-së.
Ai theksoi se integrimi evropian është rruga e duhur dhe angazhimi strategjik i vendit tonë, por shprehu shqetësim për drejtimin në të cilin po lëviz ky proces, pasi ekziston rreziku real që ai të përdoret nga palët e treta për interesat e tyre, duke aluduar në votimin në Parlamentin Evropian për të hequr referencat për identitetin dhe gjuhën maqedonase, një hap që dëmtoi seriozisht besimin që kemi ndërtuar me kujdes për vite me radhë.
Kovaçki theksoi se besimi është themeli i çdo partneriteti, aleance dhe miqësie. Miratimi i amendamenteve për të fshirë identitetin dhe gjuhën maqedonase dërgon një mesazh se “fuqia është e drejtë”, gjë që lë përshtypjen se aktorët më të fuqishëm mund të imponojnë vullnetin e tyre, duke injoruar parimet e barazisë dhe respektit të ndërsjellë mbi të cilat bazohen, si BE-ja, ashtu edhe NATO-ja.
Ai theksoi se si vend mbetemi plotësisht të përkushtuar për të përparuar drejt anëtarësimit të plotë në Bashkimin Evropian, por përpjekjet e sinqerta dhe reciproke nga partnerët tanë janë gjithashtu të nevojshme për të forcuar besimin dhe për të ruajtur vlerat e barazisë dhe respektit.
Seminari i 107-të Ros-Rot diskutoi gjithashtu “Ndërtimin e aleancave globale për rezistencën demokratike”, dhe vëmendje e veçantë iu kushtua Bjellorusisë dhe sfidave me të cilat përballet demokracia në këtë vend, si dhe sfidave ndaj rezistencës demokratike me të cilat përballen Ukraina, Moldavia dhe vendet e Ballkanit Perëndimor.
Sesioni i fundit iu kushtua “Mbështetjes së luftës së Ukrainës për demokraci dhe qeverisje parlamentare të Sektorit të Sigurisë”.
Ekspozita “AP NATO – 70 vjet diplomaci parlamentare” u hap gjithashtu në kuadër të Seminarit të 107-të Ros-Rot.
Asambleja Parlamentare e NATO-s (AP e NATO-s) është organizatë shumëpalëshe që krijon lidhje thelbësore midis NATO-s dhe parlamenteve të vendeve të NATO-s, siguron transparencë më të madhe të politikave të NATO-s dhe kontribuon në forcimin e vlerave transatlantike të Aleancës.
AP e NATO-s ka 281 delegatë nga 32 vende anëtare të NATO-s, si dhe delegatë nga vendet anëtare të asociuara, partnerët rajonalë dhe vendet anëtare të asociuara të Mesdheut, si dhe vëzhgues parlamentarë nga vende të tjera dhe asamble parlamentare (AP e OSBE-së dhe AP e Këshillit të Evropës) dhe delegacion nga Parlamenti Evropian, të cilët gjithashtu marrin pjesë në aktivitetet e saj. Asambleja është forum kritik për dialog ndërkombëtar midis parlamentarëve mbi çështjet strategjike dhe të sigurisë me interes të përbashkët për NATO-n.