Shkup, 4 mars – A do të zgjohen fantazmat e vitit 2001, pra a do të hyjnë çështjet e Hagës në sallën e gjyqit pas më shumë se dy dekadash?
Kjo çështje ka lindur pas kërkesës së fundit të Komisioneres për të Drejtat e Njeriut të Këshillit të Evropës, Dunja Mijatoviq, për anulimin e amnistisë për rastet “Punëtorëve të Mavrovës, Udhëheqësia e UÇK, Neproshten, Brana e Likovës, etj, dhe hapni dosjet që u kthyen nga Tribunali i Hagës, me një mesazh për të proceduar në gjykatat e brendshme.
Kanë kaluar pothuajse 23 vjet nga konflikti i armatosur dhe më shumë se 15 vjet që nga kthimi i katër rasteve gjyqësore në vitin 2008 nga Tribunali i Hagës në Maqedoni.
Në shtëpi drejtësia nuk u zbatua, sepse ndërhyri politika. Epo, në vend të një përfundimi gjyqësor, çështjet morën një kthesë politike.
Konkretisht, në vitin 2011, në frymën e koalicionit të ri qeveritar, VMRO-DPMNE, në marrëveshje me BDI-në, votuan për një interpretim autentik të Ligjit për Amnisti, i cili i dha fund rasteve.
Pas letrës së Mijatoviqit, BD e Pavle Trajanovit ka paraqitur një iniciativë në Gjykatën Kushtetuese, me të cilën kërkon anulimin e interpretimit autentik.
Profesori i së drejtës kushtetuese, Svetomir Shkariq, për të përjavshmen “Fokus”, para së gjithash sqaron se çfarë do të thotë interpretim autentik i ligjit.
Interpretimi autentik i ligjit është sqarimi i normës tashmë të miratuar nëse ajo përmban zbrazëti ose nëse është e paqartë dhe e paqartë. Interpretimi duhet të ndjekë frymën e ligjit që interpretohet, të mos e kundërshtojë atë dhe të mos përfaqësojë një normë të re. Vetëm me atë kusht interpretimi mund të jetë pjesë e ligjit dhe të ketë efekt prapaveprues, thotë profesor Shkariq për “Fokus”.
Prandaj, sipas tij, interpretimi autentik i vitit 2011 është antikushtetues.
Interpretimi autentik i vitit 2011 paraqet një normë të re, ndryshe nga neni 1 i Ligjit për Amnistinë të vitit 2002. Është e dukshme për këdo që dëshiron të shohë. Është e qartë se interpretimi mbështetet në kohën e shkuar dhe Ligjin për Amnistinë të vitit 2002 për kohën e ardhme.
Në vlerësimin e kushtetutshmërisë së Interpretimit autentik, Gjykata Kushtetuese nuk do ta ketë të vështirë të perceptojë konfliktin ndërmjet interpretimit autentik, të botuar në Fletoren Zyrtare më 22 korrik 2011, dhe Ligjit për Amnistinë të vitit 2002. Duhet vetëm interpretimi gramatikor i normave, të mbështetemi te gramatika dhe jo te politika, vendosi profesori.
Ai shton se qëndrimi ndaj rasteve penale të kthyera nga Haga duhet të rregullohet me ligj të ri, e jo me interpretim autentik të Ligjit për Amnisti të vitit 2002.
Ligji për amnisti nga viti 2002 është i papërshtatshëm për interpretim autentik, thekson profesori Shkariq.