Mënyra se si të gjithë qytetarët jo-anëtarë të Bashkimit Evropian, përfshirë vizitorët britanikë, udhëtojnë për në dhe nga blloku do të fillojë të ndryshojë nga dita e diel, 12 tetor, kur sistemi i tij i ri i i kontrollit biometrik i hyrjes fillon të funksionojë.
Sistemi i Hyrjes/Daljes (EES) do t’u kërkojë të gjithë qytetarëve jo-anëtarë të BE-së të regjistrojnë të dhënat e tyre personale, duke përfshirë gjurmët e gishtërinjve dhe imazhet e fytyrës, kur hyjnë për herë të parë në zonën Shengen – të gjitha vendet e BE-së përveç Irlandës dhe Qipros, plus Islanda, Norvegjia, Zvicra dhe Lihtenshtajni.
Mbledhja e të dhënave do të futet gradualisht në pikat kufitare me zbatim të plotë deri më 10 prill 2026, duke i dhënë BE-së besimin se nuk do të ketë radhë të gjata në kufi.
PSE PO I BËN BE-JA NDRYSHIMET?
Sistemi i ri elektronik do të heqë kërkesën për të vulosur manualisht pasaportat në kufirin e jashtëm të BE-së dhe në vend të kësaj do të krijojë të dhëna digjitale që lidhin një dokument udhëtimi me identitetin e një personi duke përdorur të dhënat biometrike. BE-ja dëshiron të modernizojë menaxhimin e kufijve të saj të jashtëm, të parandalojë migrimin e paligjshëm, të luftojë mashtrimin me identitetin dhe të identifikojë personat që tejkalojnë afatin e qëndrimit, raporton Reuters, transmeton Klankosova.tv.
Do të monitorojë nëse njerëzit që udhëtojnë në bllok pa vizë po i përmbahen rregullit të saj të qëndrimit deri në 90 ditë brenda çdo periudhe 180-ditore.
ÇFARË DO TË NDODHË?
Kushdo që mbërrin në zonën Shengen për herë të parë do të duhet të skanojë pasaportat e tij, të regjistrojë gjurmët e gishtërinjve dhe të bëjë një skanim të fytyrës.
Në nisje, të dhënat e udhëtarëve do të kontrollohen në bazën e të dhënave EES për të konfirmuar pajtueshmërinë me rregullat ekzistuese mbi afatet kohore të qëndrimit dhe për të regjistruar nisjen.
Udhëtimet pasuese do të kërkojnë vetëm verifikim biometrik të fytyrës.
Fëmijët nën 12 vjeç do të duhet të regjistrohen në EES, por do t’iu bëhet vetëm fotografia. Udhëtarët nuk duhet të paguajnë për EES.
KU DO TË BËHEN KONTROLLET?
Me mbërritjen në aeroportet ndërkombëtare, porte, terminalet e trenave dhe kalimet kufitare rrugore në zonën Shengen.
Por në Portin e Doverit, terminalin e Eurotunnelit në Folkestone dhe terminalin e Eurostarit në Londër St Pancras – regjistrimi në EES do të kërkohet në nisje nga Mbretëria e Bashkuar, i mbikëqyrur nga zyrtarët francezë të kufirit. Udhëtarët që mbërrijnë në destinacionin e tyre nuk do të kenë nevojë të bëjnë përsëri kontrollin deri në nisjen e tyre.
A DO TË THOTË FUTJA E EES VONESA NË KUFI?
Meqenëse EES po futet gradualisht, BE është e bindur se nuk do të ketë ndërprerje të konsiderueshme.
Zyrtarët kufitarë do të jenë në gjendje të pezullojnë kontrollet për periudha të shkurtra nëse kohët e përpunimit bëhen tepër të gjata.
Si në Portin e Doverit ashtu edhe në terminalin e Eurotunnelit në Folkestone, vetëm trafiku i mallrave dhe autobusëve do t’i nënshtrohet kontrolleve EES nga 12 tetori.
Kontrollet e automjeteve të pasagjerëve do të pasojnë në nëntor në Dover dhe deri në fund të vitit në Eurotunnel. Eurostar ka thënë se do të prezantojë gradualisht procedurat e reja kufitare.
Megjithatë, qeveria britanike u ka këshilluar udhëtarëve të lënë më shumë kohë për udhëtimet e tyre, ndërsa sistemet e reja të BE-së po zbatohen, ndërsa Shoqata e Transportit Rrugor të Britanisë ka thënë se mund të ketë pritje më të gjata në kohë të ngarkuara.
Sprova e madhe do të jetë trafiku i festave të Pashkëve 2026 dhe verën pasardhëse, kur shumë familje udhëtojnë për herë të parë pas futjes së EES.
MË SHUMË NDRYSHIME VIJNË NË 2026
EES është një pararendës i një sistemi tjetër që është planifikuar të bëhet funksional në fund të vitit 2026 – Sistemi Evropian i Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit (ETIAS).
Qytetarët jo-anëtarë të zonës Shengen do të duhet të aplikojnë për një autorizim ETIAS, të japin informacione personale dhe detaje rreth udhëtimit të tyre dhe të paguajnë një tarifë prej 20 eurosh para se të udhëtojnë.
Autorizimi do të jetë i vlefshëm për tre vjet ose derisa të skadojë një pasaportë, cilado që të ndodhë e para.
