Shkup, 8 tetor – Në Kuvend sot seancë do të mbajë Komisioni për çështje ekonomike, punë dhe politikë energjetike.
Në seancën e këtij komisioni do të shqyrtohet Raporti përfundimtar për revizionin e kryer të suksesit me temën “Efektiviteti i masave për parandalimin e ikjes së kuadrove profesionale dhe me arsim të lartë” i përgatitur nga Enti Shtetëror i Revizionit.
ESHR në raport konkludon se me revizionin e kryer dhe Metodologjinë e aplikuar të revizionit, evidenca e mbledhur e revizionit, ka fituar bindje se aktivitetet e Qeverisë si bartës i politikave për menaxhim me migrimin nuk janë efektive për uljen e ikjes së kuadrit me arsim të lartë nga shteti. Vlerësimet nga analiza e kryer e ekspertit të angazhuar të ESHR-së tregojnë se në periudhën e vitit 2013-2021 nga shteti mesatarisht migrojnë rreth 2.500 kuadro me arsim të lartë, për të cilët shteti mesatarisht në vit ka investuar rreth 5 miliardë denarë ose gjithsej për periudhën e analizuar ka shpenzuar 44,7 miliardë denarë. Theksohet se ikja e kuadrove me arsim të lartë i kushton shtetit 0,8 për qind nga PBB-ja e vitit.
“Efekti total i kostos oportune në lidhje me PBB-në e humbur i cili nuk është gjeneruar për shkak të migrimit vjetor të popullatës së përgjithshme nga shteti vlerësohet në 5,15 për qind të PBB-së në nivel vjetor. Nëse në këtë shtohet investimi i humbur real në arsim në këto kuadro e cila mesatarisht arrin 3,19 për qind në vit nga PBB-ja, efekti i përgjithshëm ekonomik negativ reflekton humbje të përgjithshme prej 8,34 për qind të PBB-së në nivel vjetor, thuhet në raport.
Nga Revizioni theksojnë se pas skadimit të periudhës së vlerës të Strategjisë Nacionale për rrjetëzim dhe bashkëpunim me kuadrot profesionale dhe me arsim të lartë të vitit 2013-2020 nuk është miratuar një dokument i ri strategjik i cili e përfshin problemin e lidhur me ikjen e trurit përkatësisht strategjia gjithëpërfshirëse për migrim ekonomik, me masa dhe aktivitete lidhur me uljen e ikjes së kuadrit me arsim të lartë, me të cilën mund të ulen edhe efektet negative në fushën e zhvillimit ekonomik të vendit dhe veprimtarisë shkencore hulumtuese.
“Masat e strategjisë nuk janë implementuar plotësisht. Nuk është vendosur një sistem funksional për ndjekjen e menaxhimit me migrimin intelektual dhe bazën gjithëpërfshirëse të të dhënave për migrim nga shteti. Mungojnë analizat për krijimin real të politikës së regjistrimit, që synon harmonizimin e ofertës dhe kërkesës, dhe mënyra e vendosur e studimit të ciklit të dytë dhe të tretë të studimeve jashtë vendit nuk siguron shfrytëzim efikas të mjeteve të paguara dhe përfitimeve për shtetin. Monitorimi i zbatimit të masave dhe aktiviteteve nga Strategjia nuk është vendosur dhe as nuk janë vlerësuar efektet e zbatimit të masave”, theksojnë nga Enti Shtetëror i Revizionit.
Nga ESHR rekomandojnë që universitetet dhe fakultetet publike ta shqyrtojnë mundësinë e përmirësimit të funksionalitetit të Qendrave për karrierë përmes ndarjes së mjeteve financiare për zbatimin e aktiviteteve të parashikuara, me qëllim të lidhshmërisë së sektorit privat dhe studentëve.
